To On the Road του Jack Kerouac έπεσε τυχαία στα χέρια μου το καλοκαίρι του 1988. Τριγυρίζοντας στο Μοναστηράκι προς αναζήτηση βιβλίων και δίσκων , πέρασα από ένα υπόγειο βιβλιοπωλείο της οδού Θουκυδίδου κι έπιασα κουβέντα με τον ιδιοκτήτη του περί λογοτεχνίας . Νεαρός τότε και γεμάτος από δίψα για εκκεντρικά αναγνώσματα ,του ζήτησα να μου προτείνει αυτό που εκείνος θεωρούσε ως ιδανικό ανάγνωσμα για τις διακοπές μου . Έχοντας καταλάβει περίπου τις λογοτεχνικές μου προτιμήσεις από τη συζήτηση που είχε προηγηθεί ,μου πρότεινε με πολύ μεγάλο ενθουσιασμό το On the Road .
Την πρώτη φορά που το διάβασα ,ομολογώ ότι δεν ενθουσιάστηκα , καθώς υπερέβαινε κατά πολύ αυτό που μέχρι τότε είχα συνηθίσει να χαρακτηρίζω εγώ -με τις λιγοστές μου αναγνωστικές εμπειρίες - ως αντισυμβατικό ανάγνωσμα . Στην πραγματικότητα εκείνη την πρώτη φορά δε βρήκα καμιά λογοτεχνική αρετή και μου έμεινε στο τέλος μια αίσθηση ρηχότητας . Χρειάστηκε να περάσουν αρκετά χρόνια ,για να μπορέσω να εκτιμήσω τον ριζοσπαστικό χαρακτήρα αυτού του αυτοβιογραφικού μυθιστορήματος , αφού πρώτα γνώρισα τη φιλοσοφία της περίφημης Beat generation και συγγραφείς όπως ο Burroughs , o Ginsberg ,o Corso , o Ferlinghetti .Βασικά γνωρίσματα της κουλτούρας των Beat ήταν η απόρριψη των καθιερωμένων προτύπων , οι καινοτομίες του ύφους , ο πειραματισμός με ποικίλες παραισθησιογόνες ουσίες , το ενδιαφέρον για τις ανατολικές Θρησκείες [απ' αυτούς επηρεάστηκαν αργότερα σε μεγάλο βαθμό και αρκετά ροκ συγκροτήματα ως προς τη συγκεκριμένη επιλογή ] ,η σεξουαλική απελευθέρωση, η αποδοκιμασία του υλισμού και οι εξαντλητικές περιγραφές των πιο ιδιόρρυθμων πλευρών της ανθρώπινης συμπεριφοράς .
Τα γνωρίσματα αυτά είναι εμφανή και στο On the Road .Ουσιαστικά το έργο αυτό ήταν ακριβώς εκείνο που διαμόρφωσε τη φυσιογνωμία της Beat generation ,δίνοντας την αφορμή και σε άλλους πεζογράφους , ποιητές και τραγουδοποιούς να αντλήσουν αργότερα έμπνευση από αυτό . Το On the road βασίζεται στα ταξίδια του Kerouac και των φίλων του σε ολόκληρη την Αμερική μετά τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο .Οι πρωταγωνιστές του ζουν κυριολεκτικά τη ζωή μέσα σε ένα παραλήρημα καταχρήσεων , ρουφώντας την ποίηση , την jazz μουσική και κάθε είδους ουσίες . Οι δύο κύριοι χαρακτήρες είναι ο αφηγητής Salvatore Sal Paradise και ο φίλος του Dean Moriarty , ένας ανυπότακτος χαρακτήρας που λαχταρά τις περιπέτειες , ένα ελεύθερο πνεύμα ,πρόθυμο να εξερευνήσει όλες τις προκλήσεις της ζωής και καταλυτικό για τα ταξίδια που θα αρχίσει να κάνει ο Sal. To μυθιστόρημα απαρτίζεται από πέντε μέρη και η αφήγηση καλύπτει τα χρόνια ανάμεσα στο 1947 και το 1950 , ενώ στα σπλάχνα του αποτυπώνεται κι ένα μεγάλο μέρος από την ιστορία της jazz μουσικής , όπως αυτή οριοθετείται από τα χρόνια του Charle Parker μέχρι και την εμφάνιση του Miles Davis .Πίσω από τους βασικούς χαρακτήρες κρύβονται ο ίδιος ο Kerouac και ο Neil Cassady .
Διαβάζοντας λοιπόν και πάλι μετά από πολλά χρόνια το On the Road διαπιστώνω πλέον ολοκάθαρα γιατί αποτελεί μία από τις σημαντικότερες κυκλοφορίες στο χώρο της παγκόσμιας λογοτεχνίας του 20ου αιώνα .Είναι γιατί ο δημιουργός του τόλμησε να ξεπεράσει αρκετές από τις μέχρι εκείνη την εποχή λογοτεχνικές συμβάσεις και έχοντας εμπιστοσύνη στη δύναμη της ελευθερίας του πνεύματός του να γυμνωθεί μπροστά στους αναγνώστες του . Μπόρεσε με άλλα λόγια να κάνει σκόπιμα το βαθύ να φαίνεται εντελώς ρηχό και ταυτόχρονα με τον τρόπο αυτό να ασκήσει κριτική σ ' ένα περιβάλλον που απαιτεί από τον άνθρωπο βάθος ,όταν το ίδιο είναι εντελώς επιφανειακό . Γι' αυτούς τους λόγους πιστεύω ακράδαντα ότι το On the Road είναι ένα βιβλίο που αξίζει να διαβαστεί και να αγαπηθεί .
Τσιαχρής Κώστας ,2013
[To τραγούδι San Fransisco των Ben Gibbard - Jay Farrar είναι από το άλμπουμ One fast move or I'm gone ,που είναι εμπνευσμένο από το On the Road]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου