Νικόλας Ευαντινός

Ιατρικό ανακοινωθέν για έναν ποιητή

Ο συνήθης ασθενής

εισήχθη στο νοσοκομείο «Λευκή Σελίδα»

την ώρα που τα πουλιά αποδημούν.

Στο σάλιο του

εντοπίστηκαν φτερά κύκνου.

Η κατάσταση του κρίνεται

κρίσιμη, και το χειρότερο σταθερή,

καθώς οι λέξεις του

πετούν απροσγείωτες

δίχως το απαιτούμενο

βάρος.

Παρ’ όλα αυτά

οι αόρατες,

μες στη λευκή στολή τους, νοσοκόμες

δεν τον αφήνουν λεπτό

απ’ τα στοργικά τους μάτια.

[Από  τη  συλλογή "Μικρές Αγγελίες και Ειδήσεις" ,2008]

Στις όχθες του Ρουβικώνα

Ρουβίκωνα στα μέτρα τους
δεν βρίσκουν.
Νυχθημερόν αποστηθίζουν
στρατηγικές μαχών
συνταιριάζοντας νέφη.
Προστάγματα προβάρουν
χαμηλόφωνα
τις σπάθες ακονίζουν
βραδυκίνητα
και για να κοιμηθούν,
βάζουν σε αλφαβητική σειρά
λογής Ονομασίες
παράδρομων ασήμαντων
της Ρώμης
με μάτια άυπνα
στο κόκκινο της συγκλητικής
τηβέννου.
Στρατοπεδευμένοι
στον ίσκιο των βουνών
νιώθουν τα γένια και τα νύχια να μακραίνουν
νέοι, σφριγηλοί και ρωμαλέοι
αυτοί που δεν θα ξαναγίνουνε Ρωμαίοι.
Γιατί Ρουβίκωνα
στα μέτρα τους δεν βρίσκουν.

[Από  τη συλλογή "Ρουβίκωνας στα μέτρα μας", 2011]

Ενεός…

μπροστά στην όραση

Μια κοπέλα μεγαλώνει στα μάτια μου. Όσο τα ανοίγω, τόσο απλώνεται, εκπτύσσεται γαργαριστή σαν κάποιο πλατύμακρο ποτάμι, που τα υγραίνει. Με καθάρια υδάτινα βλέμματα κατακλύζω τον κόσμο και τα πράγματα μουσκεύουν, μαλακώνουν και παίρνουν σχήμα αληθινό.

Έτσι

πότε το σπίτι είναι ένα μεγάλο στόμα που καταπίνει σιωπές σαν ηρεμιστικά για να κοιμηθεί και πότε όχι,

πότε τα μάτια των ανθρώπων είναι ανάποδες πινέζες που εξακοντίζουν λήθη και πότε όχι,

πότε τα κορμιά κάτω από τα παλτά είναι οι πύρινοι κίονες της κόλασης, άκαυτα στην αιωνιότητα και πότε όχι,

πότε η κιθάρα είναι μια λεπτοκαρυά που στοίχειωσε στο ξύλο της των σπίνων το τιτίβισμα και πότε όχι,

πότε τα αστέρια είναι οι τρύπες που άνοιξε στον ύπνο του κόσμου το μυδραλιοβόλο του Θεού και πότε όχι,

πότε το ασταμάτητο γάβγισμα των πεινασμένων σκύλων οιωνός για κάποια παντοτινή παύση της Ιστορίας και πότε όχι.

Κι όμως στην χίμαιρα ζωή υπάρχει μια τρανή παρηγορία: η υδάτινη γυναίκα των ματιών μου που όλο μεγαλώνει, κάποτε θα σκίσει τα μάτια μου και θα νιώσει τον κόσμο έξω τους.

Τυφλός, θα είμαι ο πρόγονος μιας νέας όρασης.

[Από τη συλλογή  "Ενεός" , 2012]

Βόλτα

Τα δυο σκυλιά που ζουν στο διπλανό διαμέρισμα

ανελλιπώς κάθε μέρα

βγάζουνε βόλτα τη γειτόνισσά μου

για να κάνει την ανάγκη της: να πάρει ανάσα.

                                         

Εκείνη την ώρα οι πλανήτες ευθυγραμμίζονται

για περίπου δυο δευτερόλεπτα

κι ακούγεται από τα αυτιά της

το χορωδιακό των αγέννητων παιδιών της:

του ύπνου που δεν τα πήρε ποτέ,

του φιλιού που δεν τα άγγιξε ποτέ,

της ρώγας που δεν τα τάισε ποτέ.

Όταν τα δυο σκυλιά επιστρέφουν

η πόρτα κλείνει σαν να ’ναι κάθε φορά η τελευταία.

Όμως τα πεσμένα «ποτέ»,

σκόρπια στις γωνιές και στις κολώνες

δημιουργούν προβλήματα στους πεζούς ανθρώπους.

Προβλήματα που οι πεζοί με μια σκούπα

και μια χριστοπαναγία

λύνουν στο λεπτό 

[Από τη συλλογή "Λιγωσάδικο" , 2016]

Αφημένος στο πλάτος της λέξης, στο άνοιγμα κι όχι στο κλείσιμό της  μέσα σε καθορισμένες  διαστάσεις, ο Νικόλας  Ευαντινός τραβάει το χαλάκι κάτω από τα πόδια της ποίησης και την αφήνει να γλιστρήσει πάνω σ’ ένα άκρως ολισθηρό δάπεδο, απολαμβάνοντας  το θριαμβευτικό τσάκισμά  της, τον ανασκολοπισμό της στην αιχμηρή εκδοχή του όντος. Αυτό το ον ο ποιητής το περιεργάζεται στο στροβίλισμά του, στη μετατόπισή του από ένα σημείο  πιθανότητας  σε ένα  σημείο τέλεσης, στην εκτύλιξη  και στη συσπείρωσή του, και του παραχωρεί  όλα τα προνόμια  του ανθρώπινου εσωτερικού χώρου, τις αισθήσεις, τις απεκκρίσεις, τους βαλλισμούς, τα  νοητικά περιγράμματα, τα μακροβούτια στο υποσυνείδητο, τις αλγηδόνες και τις χαρμονές. Σπουδάζει το ον  ενεός, ηθελημένα αδέξιος, ξαστοχεί την αποθησαυρισμένη στο μυαλό εικόνα του και επιστρέφει σε μια περίπου  εμβρυική διαισθητική  ερμηνεία της ζωής. Έτσι, η ποίηση, στην εκφορά της από τον Ευαντινό, προβάλλει ως ένας άγουρος κόσμος που δεν κραυγάζει αλλά συναντά  με αυτοπεποίθηση   την ωριμότητά του. Κι αν έκανα μια απόπειρα να τοποθετήσω υφολογικά κάπου τον  ποιητή, θα του όριζα τη θέση του ανάμεσα στον ώριμο υπερρεαλισμό  του Νάνου Βαλαωρίτη και στη  συγκρατημένη έκσταση του Αργύρη  Χιόνη.

Κώστας  Τσιαχρής

Ο  Νικόλας Ευαντινός είναι  μία  πολύ ενδιαφέρουσα  καινούργια ποιητική φωνή. Η  πρώτη του συλλογή ποιημάτων δημοσιεύθηκε το  2008 με τον τίτλο «Μικρές αγγελίες και ειδήσεις». Η ποίηση του Ευαντινού  κλίνει περισσότερο προς την πρόζα, δεδομένου ότι ο ποιητής αναπτύσσει το λόγο  του σε  μεγάλης έκτασης στίχους, με αποτέλεσμα τα ποιήματα να θυμίζουν περισσότερο μικρά  πεζογραφήματα. Επιπλέον , παρατηρείται ότι επιλέγονται  πρωτότυποι  εκφραστικοί τρόποι, χωρίς όμως τις υπερβολές και τις  καταχρήσεις που συναντούμε σε πολλούς ποιητές  της  τελευταίας  δεκαετίας, ως συνέπεια της επίδρασης που άσκησε  σε αυτούς το ύφος της Κικής Δημουλά. Ο Ευαντινός, αντίθετα, κρατά  ισορροπίες ανάμεσα σε αυτό που μπορεί να προταθεί ως πρωτοτυπία και  σε αυτό που  πατά γερά στο έδαφος της  ποιητικής μας  παράδοσης, και γι’ αυτό η αμεσότητα του λόγου είναι αβίαστη και όχι επιτηδευμένη.  Μετά την πρώτη του συλλογή κυκλοφόρησαν  επίσης τα έργα του «Ρουβίκωνας στα μέτρα μας», «Ενεός» και το φετινό «Λιγωσάδικο».

Μαρίνος  Μισόκαλος