Γιάννης Στίγκας "Sputnik 2017"

                  

Θέλω να ξεκινήσω με ένα χασμουρητό

Ας πούμε: ο σκύλος είναι ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου.
Δεν υπάρχει τίποτα πιο προβλέψιμο
από το λιντσάρισμα μιας κοινής αλήθειας.
Εξίσου προβλέψιμη είναι και η εξέλιξη του πολιτισμού.
Σαν να επινικελώνουμε διαρκώς το ίδιο χασάπικο.

 Όπως καταλαβαίνετε, δεν μου καίγεται καρφί για τα διαστημόπλοια.
Ό, τι δεν γδέρνεται κάτω από απ'τα νύχια σου
έχει κάτι το απάνθρωπο.
Α, η αληθινή εξερεύνηση
ξεκινά
από το πιο μαλακό σου σημείο
Τρώει πολλή τρυφερότητα.

Σιγά σιγά
Βρίσκω μέσα μου τις λέξεις
για να επιζήσω κουβεντιαστά
Αυτό δεν είναι σχέδιο πτήσης
είναι το δικό μου
επείγον πολίτευμα.

Ζούμε σε μία εποχή απόλυτης αναρχίας στην απάντηση
και στυγνής δικτατορίας στην ερώρηση.
Χρειαζόμαστε
μια μέση κατάσταση.

Ερώτηση: τι κάνει ένας σκύλος στο διάστημα
Απάντηση: διαγράφει μια ελλειπτική πορεία.
Ούτε η ηρωϊκή απελπισία της ευθείας, ούτε η λύτρωση του κύκλου.
Αυτό το ανάμεσα. Μια μπάσταρδη κίνηση.
Η πραγματική μητέρα του ιλίγγου.

Ίλιγγος
στην πιο βαρειά του μορφή
είναι όταν εσύ
και ο χρόνος
σκυλεύετε
την ίδια σκέψη
ταυτόχρονα.

Ένας ασκημένος αναγνώστης
θα μυρίσει στην παραπάνω φράση διάσπαρτο θάνατο.

Η έκθεση θανάτου της Λάικας* αναφέρει ότι ο θάνατος προήλθε από
ταχυκαρδία λόγω υπερθέμανσης. Αυτό είναι πέρα ως πέρα ψευδές.
Κανείς δεν πεθαίνει από ταχυκαρδία. Δεν υπάρχει λέξη ταχυκαρδία.
Υπάρχει μόνο χτυποκάρδι.

Προβληματίζομαι μέρες ανάμεσα σε χτυποκάρδι και καρδιοχτύπι.
Κατέληξα στο εξής συμπέρασμα: χτυποκάρδι γράφουμε εδώ στη γη.
Καρδιοχτύπι γράφουμε στο διάστημα.
Λόγω έλλειψης βαρύτητας.

Ό, τι ξεκινά με χασμουρητό τελειώνει με γάβγισμα

Τι κάνει ένας σκύλος στο διάστημα;
- Γαβγίζει τ'αστέρια.

Κάτι που δεν αναλύεται προς κάτι που δεν αναλύεται.
Η τέλεια απόκριση. Ανάμεσα σε δύο μοναξιές. Με δίχως αντίλαλο.

Τι άλλο να ζητήσει κανείς

Θα ήταν ίσως τετριμμένο να πω ότι ο Γιάννης Στίγκας γράφει άναρχη ποίηση.Υπό την έννοια ότι αψηφά τους καθωσπρεπισμούς (ναι υπάρχουν και αυτοί στην ποίηση) και γράφει όπως γουστάρει εκείνος και δε δίνει λογαριασμό σε κανέναν.Και πολύ καλά κάνει. Έχω βαρεθεί να διαβάζω άνευρα ποιήματα που ακολουθούν τη φόρμα: Εγώ- ασυνάρτητες εικόνες- φθηνά υπονοούμενα- πάλι Εγώ- άσκοπη αφαίρεση και πάλι αφαίρεση. Εδώ τα πράγματα είναι πιο σοβαρά από όσο η πρώτη ανάγνωση δείχνει. Ο φιλοσοφικός στοχασμός δεν αναλώνεται σε ψευδουπαρξιακά ερωτήματα.Αντιθέτως,χώνει την πένα του στο μεδούλι της ύπαρξης και παίζει μαζί της όπως ένα αγοράκι με τα αυτοκινητάκια του.Ανεπιτήδευτα και μερικές φορές άγαρμπα αλλά αληθινά. Γνωρίζοντας τον τρόπο με τον οποίο ξηλώνονται τα παραμύθια από τη βάση τους και νοηματοδοτούνται σε άλλο επίπεδο. Μεταφυσικό, μεταγνωστικό, μεταηθικό. Πέρα και πίσω και κάτω και πάνω από τον άνθρωπο. Έτσι, τα ποιήματα γίνονται ερωτήσεις και οι ερωτήσεις ποιούν.Έτσι, ο χρόνος εξαπλώνεται και τραβά στο μέλλον τα πάντα. Κι εκεί ανάμεσα στις ημέρες που ξεφυλλίζονται σα σελίδες περιοδικού ο Στίγκας στέκεται Όλος και Κανείς. Όπως αρμόζει σε έναν καλό ποιητή. Αρχίζει το τροπάριό του από ένα χασμουρητό και καθώς χασμουριέται,πάνω στη βαρεμάρα του μας αραδιάζει μερικούς στίχους-σφαίρες που δε λυπούνται το ψαχνό αλλά του δίνουν του άτιμου και καταλαβαίνει .Τι άλλο να ζητήσει κανείς; Και  στο   ερώτημα :τι  γυρεύει  ένας σκύλος  στο  διάστημα, εγώ  απαντώ : για να  θυμίσει  ότι  η  απαρχή  κάθε  ενσυνείδητου τρόπου είναι   μια   υλακή. Αρκεί  να ξέρει  κανείς  να της  αλλάζει  τα φώτα.

 Κώστας Τσιαχρής 

ΥΓ. Κρίμα που δεν μπόρεσα να βρω τη ζωντανή απαγγελία του ποιήματος από τον ίδιο τον ποιητή και η οποία μου ανάστησε όποια ανατριχίλα είχε απομείνει μέσα μου