Ένα ακόμη αριστούργημα από μία φωνή .... επικών και λυρικών διαστάσεων κι ένα βίντεο με νόημα .Από το άλμπουμ που έρχεται τον Ιούνιο "How big , how blue , how beautiful"
Οι συνθέσεις δημιουργήθηκαν από τον Κώστα Τσιαχρή και η αφετηρία της έμπνευσής τους υπήρξε η ποιητική συλλογή της Ασημίνας Ξηρογιάννη "Η προφητεία του ανέμου" . Σε κάθε σύνθεση δόθηκε ως τίτλος ένας στίχος .
......Κι ένα όμορφο τραγούδι για υπόκρουση από τον Sufjan Stevens..........
O Sufjan Stevens γεννήθηκε στο Detroit του Michigan .Ξεκίνησε την καριέρα του στη μουσική ως μέλος των Marzuki , ενός folk-rock συγκροτήματος από το Holland του Michigan .Κυκλοφόρησε την πρώτη προσωπική του δουλειά «A sun came» το 2000 , κινούμενος στο ίδιο μουσικό ύφος . Η αναγνώρισή του ήρθε σχετικά γρήγορα με τα εξαιρετικά άλμπουμ “Seven swans” και «Illinois” . Στο δεύτερο μάλιστα από αυτά διεύρυνε τον ήχο του με στοιχεία συμφωνικής μουσικής , ξεφεύγοντας αρκετά από τον ακουστικό folk ήχο της πρώτης του εποχής . Στην επόμενη δουλειά του “The age of adz” του 2010 προχώρησε ακόμη περισσότερο ,πειραματιζόμενος με ηλεκτρονικούς ήχους . Πέντε χρόνια μετά , στο φετινό “Carrie & Lowell” , αφιερωμένο στη μητέρα του και τον πατριό του , έχουμε μία επιστροφή στη φόρμα που καθιέρωσε με το “Seven swans” , αφήνοντας στην άκρη τους πειραματισμούς και τα περίπλοκα ηχητικά τεχνάσματα και φέρνοντας ξανά στο προσκήνιο το μπάντζο , το ξυλόφωνο , την τρυφερότητα ,την κυριαρχία των αισθήσεων , τη χαμηλόφωνη σχεδόν ψιθυριστή ερμηνεία . Ερμηνεία που μοιάζει σε πολλά σημεία με λυγμό , με βουτιά σε έναν αθέατο κόσμο . Πέρα δε από το γεγονός ότι τα τραγούδια χρωματίζονται με έναν εύθραυστο λυρικό ήχο , ο δίσκος αυτός συμβαίνει να είναι και ο πιο σκοτεινός του καλλιτέχνη ,τόσο σε ηχητικό όσο και σε στιχουργικό επίπεδο . Το σκοτάδι αυτό ωστόσο ισορροπεί θαυμάσια με μία διάχυτη αίσθηση ομορφιάς και γλυκύτητας , και ο Stevens καταφέρνει , αντί να βουτήξει το μυαλό μέσα στο μαύρο , να το ταξιδέψει παρέα με τους ίσκιους του στη μεριά του φωτός . Ο ήχος , αν και γενικά είναι απέριττος , μοιάζει συγχρόνως παράξενα πλούσιος . Οι όποιες ηλεκτρονικές παρεμβάσεις είναι διακριτικές και δε σκεπάζουν τις συναισθηματικές διακυμάνσεις της φωνής .Περισσότερο δημιουργούν ένα ελεγειακό υπόβαθρο πάνω στο οποίο ο Stevens τοποθετεί ζυγισμένα τις ανάσες ,τα επιφωνήματα , τις αισθαντικές εξομολογήσεις , τα χορωδιακά φωνητικά . Όλα μέσα σ’ ένα σύνολο που νιώθεις να σε αγκαλιάζει νότα με νότα , γύρισμα με γύρισμα , χτύπο με χτύπο . Τον χτύπο της καρδιάς …….
Ένα "θέλω" με βασανίζει χρόνια τώρα. "Θέλω" πολύπλευρο , πλουραλιστικό , πολυδιάστατο . Το κουβαλώ μαζί μου κι όταν δε θέλω . Θέλω δεν θέλω εκείνο με κυνηγά . Μου αρέσει μα φοβάμαι κιόλας. Μήπως αυτό το "θέλω" ποτέ δεν το μπορέσω .
Γνώρισα την Ασημίνα Ξηρογιάννη σε μία βιβλιοπαρουσίαση .Θαυμάσιος άνθρωπος , με πολλά ταλέντα ,αλλά την ίδια στιγμή σεμνός και προσγειωμένος . Είχα την ευκαιρία να διαβάσω τα ποιήματά της και να την ανακαλύψω περισσότερο μέσα από τις λέξεις της . Η ανάγνωση συνεχίζεται .Ωστόσο , έμεινα λίγο παραπάνω σ΄ένα ποίημα το οποίο περιέχεται στη συλλογή της "Η προφητεία του ανέμου" [Εκδόσεις "Δωδώνη" , Αθήνα 2009] .Τιτλοφορείται "Παράξενη αποσκευή " και με κέντρισε ν' ανοίξω μια συνομιλία μαζί του . Ολίγόστιχο ποίημα . Έξι στίχοι που ο καθένας τους αυτονομείται με τη χρήση της τελείας και συμπυκνώνει μία μικρή αποκάλυψη από το υπαρξιακό σύμπαν της ποιήτριας . Η δομή του η ακόλουθη : α]Προβάλλεται μία διαχρονική υπαρξιακή κατάσταση [Ένα "θέλω" με βασανίζει χρόνια τώρα.] β]Αποκαλύπτεται η ποιότητα του αιτίου αυτής της κατάστασης ["Θέλω" πολύπλευρο , πλουραλιστικό , πολυδιάστατο .] γ] Διαγράφεται μία αντίφαση σε δύο διαφορετικά επίπεδα ενέργειας : εγώ - εκείνο [Το κουβαλώ μαζί μου κι όταν δε θέλω . /Θέλω δεν θέλω εκείνο με κυνηγά .] δ] Ακολουθεί η κυρίαρχη συναισθηματική στάση [Μου αρέσει μα φοβάμαι κιόλας.] ε] Δίνεται σαφέστερα το αντικείμενο του φόβου [Μήπως αυτό το "θέλω" ποτέ δεν το μπορέσω .] . Από την άποψη της τεχνικής επιπλέον , είναι αισθητή η παρουσία των αντιθέσεων [θέλω - δε θέλω , το κουβαλώ - με κυνηγά , μου αρέσει -μα φοβάμαι , εγώ -εκείνο] .Οι αντιθέσεις αυτές , ωστόσο , λειτουργούν περισσότερο ως συνθέσεις , ως αλληλοσυμπληρώσεις . Πιο αναλυτικά , μέσα στο ποίημα υπάρχει ένα ευρηματικό παιχνίδι με τη λέξη "θέλω" , που μεταμορφώνεται σε υπαρξιακή αποσκευή με σχεδόν εφιαλτικές προεκτάσεις . Αρχικά , η βούληση λειτουργεί ως βασανιστική εμμονή [με βασανίζει χρόνια τώρα] . Με τρία σύνθετα επίθετα "πολύπλευρο" , "πλουραλιστικό" ," πολυδιάστατο" , συγγενικά μεταξύ τους , φανερώνεται η ποιότητα αυτής της βούλησης . Το "θέλω" επικαλύπτει σταδιακά και το "δε θέλω" κι αρχίζει έπειτα η καταδίωξη [εκείνο με κυνηγά ] . Αυτό το κυνήγι εγείρει αντιφατικά [ή μήπως κοντινά; ] συναισθήματα : ηδονή και φόβο . Στο τέλος , έρχεται ο αιφνιδιασμός : το θήραμα γίνεται κυνηγός , καταδιώκει πια εκείνο αυτό που το κυνηγούσε . Ο φόβος της σύλληψης γίνεται φόβος αποτυχίας . Κι ο ταξιδιώτης συμβιβάζεται με την αποσκευή του και το ανυπόφορο βάρος μετατρέπεται σε λόγο ύπαρξης.......[Η ανάγνωση συνεχίζεται]
Παραφράζοντας τον τίτλο της νουβέλας του Lee Harper “To kill a mockingbird”, ο rapper από το Compton της Καλιφόρνια δημιουργεί το τρίτο του άλμπουμ , τρία χρόνια μετά τον καλλιτεχνικό θρίαμβο του “Good kid, maad city” , με τη βοήθεια εκλεκτών συνεργατών ,όπως ο Dr Dre , o Flying Lotus , ο Thundercat και ο Bilal . Το “Pimp a butterfy “ είναι αρκετά διαφορετικό από την προηγούμενη δουλειά του καλλιτέχνη , καθώς απομακρύνεται με τόλμη από τη στερεοτυπική φόρμα του hip hop και την ενσωματώνει σε μία χαλαρή jazz ατμόσφαιρα ,πιστή στο ηχητικό δόγμα του παραγωγού Flying Lotus . Επιπλέον , εδώ είναι ακόμη πιο έντονη σε σχέση με το “Good kid, maad city” μία funky αίσθηση , η οποία μεταφέρει τον ακροατή στον εξωφρενικά πολύχρωμο ήχο των Funkadelic / Parlament και του Fred Wesley . Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι το άλμπουμ ανοίγει με το «Wesley’s theory» ,μία χαρακτηριστική αναφορά σ’ αυτόν ακριβώς τον ήχο και με τη συμμετοχή του George Clinton .Από την άλλη , τo “King Kunta” είναι μία σύγχρονη εκδοχή του G-funk ήχου της δεκαετίας του 90 , με το μπάσο να χαράσσει το βασικό ρυθμό κι από δίπλα τα κουδουνάκια και τα πλήκτρα να προσθέτουν ένα εξωτικό χρώμα ,ώσπου στο τέλος η ηλεκτρική κιθάρα να φέρει το τραγούδι σε ψυχεδελικά εδάφη . Σε στιγμές όπως το "Complexion (A Zulu love) ,το "Institutionalized" και το "How much a dollar cost" η hip hop φόρμα υποτάσσεται με θαυμαστό τρόπο σε περισσότερο jazzy ηχητικά τοπία και αφήνει να αναδειχτούν υπέροχες μελωδίες ,οι οποίες ισορροπούν αρμονικά με την απαγγελία των στίχων .Το "The Blacker the Berry" και "U" βαδίζουν σε πιο σκοτεινά μονοπάτια , με το πρώτο να ανεβάζει τις στροφές αργά αλλά σταθερά και να στροβιλίζεται γύρω από έναν επίμονο βόμβο ώσπου να εκραγεί , και το δεύτερο να μοιάζει αρχικά με ηχητική επένδυση ενός εφιάλτη και στη συνέχεια με την ιλιγγιώδη εξομολόγηση ενός μεθύστακα. Το πρώτο single "i" παρουσιάζεται εδώ σε μία διαφορετική εκδοχή , περισσότερο χαλαρή και αυθόρμητη . Τα "Momma" , "These Walls" και "Alright" αποτίουν φόρο τιμής στη soul της δεκαετίας του 70 , ενώ το "Hood Politics" ξεκινά με ένα ανέμελο τέμπο , για να εξελιχθεί σε ένα σαρκαστικό και σκοτεινό σχόλια πάνω στη σύγχρονη Αμερική του Obama και του Ferguson . O δίσκος κλείνει με το "Mortal man" στο οποίο ο Kendrick ξυπνάει το φάντασμα του Μαντέλα κι απαγγέλλει επιθετικά ένα σύγχρονο μανιφέστο της καταπιεσμένης μαύρης συνείδησης . Όταν πια το τραγούδι σβήνει , ο Kendrick , αξιοποιώντας μία συνέντευξη που είχε δώσει σε Σουηδό δημοσιογράφο ο νεκρός πλέον 2Pac , στέκεται απέναντι στο είδωλό του και ανοίγει μαζί του έναν υποτιθέμενο διάλογο για την πορεία και τα οράματα της μαύρης φυλής . Το "To Pimp a butterfy" ως σύνολο δεν είναι απλώς ένας εξαιρετικός hip hop δίσκος, είναι πάνω από όλα η ιστορία της μαύρης μουσικής ιδωμένη από την οπτική γωνία ενός χαρισματικού νέου ανθρώπου ,ο οποίος τολμά να αλλάζει φυσιογνωμία από δίσκο σε δίσκο , να ανοίγει τα αυτιά του σε εναλλακτικά ροκ ακούσματα [ το στοιχειωμένο πιάνο στο 'How much a dollar cost" ανήκει στο "Pyramid song" των Radiohead ] και να εξελίσσει τη δουλειά του αισθητικά . Κι από την άποψη αυτή έρχεται να συμπληρώσει το άλλο αριστούργημα που βγήκε στα τέλη της περασμένης χρονιάς , το "Black Messiah" του D' Angelo .